θεωρείται μια απο τις πιο κάλτ ταινίες του τέλους του κομμουνισμού - εκείνης της περίεργης εποχής της Περεστρόϊκα που οι δυτικές επιρροές και προϊόντα άρχισαν να εισρέουν ή τουλάχιστον να κοιτάνε με υπαινηγμό προς τους πεινασμένους κατοίκους της Σοβιετικής Ένωσης, και το οργανομένο (και μη) ψυχρό έγκλημα βρήκε επιτέλους ενα πρόσφορο έδαφος να ριζωθούν τα βλαστάρια του (η διαπλοκή υπήρχε ανέκαθεν, και οι ρίζες του κακού φαντάζομαι ότι φύτρωναν απο πολύ πιο πριν)..
ήταν και η εποχή που διάφορες ελευθερίες άρχισαν να εμφανίζονται - ή να φαίνονται επιτέλους - όπως η ροκ μουσική - σε πολύ μαζικό βαθμό. εγώ ήμουν παιδάκι τότε και δεν καταλάβαινα πολλά - οπότε δεν το έχω ζήσει - πάντως έχω ζήσει επιγραφές σε τοίχους, και μουσικές που άκουγα τυχαία απο ραδιόφωνο.. μια απο τις επιγραφές έλεγε - "Ο Τσόϊ ζει" - αναφερόμενη στον Βίκτορ Τσόϊ, τον τραγουδιστή ενος πολύ δημοφιλούς συγκροτήματος με όνομα Κινό (Σινεμά στα ρώσικα), που βρήκε τραγηκό θάνατο σε ενα αυτοκινητιστικό, το 1989 (νομίζω)..
αυτός ο τραγουδιστής λοιπόν συμμετείχε και στο 'Ασσα' (μόνο στο τέλος, και δεν το θεωρώ και πολύ σαν συμμετοχή), και σε μια μετέπειτα ταινία, με παρόμοιο περιεχόμενο, αν και λιγότερο βάθος (κατά την γνώμη μου) - αν και αρκετά συγκινητική όπως και να έχει - το "Ιγκλά" (Βελόνα στα ρώσικα) (μιλάει για ναρκοτικά) - ενας λόγος λοιπόν που η ταινία για την οποία μιλάω θεωρείται καλτ είναι για το μουσικό της περιεχόμενο.. θεωρώ πιο σημαντικό ομως το περιεχόμενο της ταινίας, και την μουσική σαν μέσω να δημιουργήσει και να εκφράσει καλύτερα την ατμόσφαιρα, την εποχή και τους ήρωές της...
και οι δύο ταινίες (ειδικά η τελευταία) είναι βουτηγμένες λοιπόν στην ατμόσφαιρα που επικρατούσε τις τελευταίες μέρες τις σοβιετικής ένωσης, και του ανατολικού μπλοκ γενικότερα.. η διαφθορά, η εκληματικότητα, η παρακμή, και η περίεργη μελαγχολία που φαινόταν σε πολλά.. στα πρόσωπα, στους δρόμους, στα σπίτια, σε ήχους, σε ραδιόφωνο και στα στα στηγμιότυπα απο τηλεόραση.
στο 'Ασσα' η παρακμή αντιπαραστέκεται με την ανέμελη και απόλυτα ρομαντική στάση του ήρωά του, του Μπανανάν (ότι να'ναι καλλητεχνικό παρατσούκλι), ενός νεαρού που κάνει τον αρχηγό ενος ντόπιου συγκροτήματος ροκ. παίζουν ελεύθερα σε ενα κέντρο διασκέδασης-εστιατόριο (τραβηγμένο βέβαια να έπαιζε ενα τέτοιο συγκρότημα σε τέτοιο μέρος - αλλά λέμε τώρα) επι παραγγελία και μη. οι ήρωες του Μπανανάν είναι ο Nick Cave (!) και ο Μπορίς Γκρεμπενσικόβ (ηγέτης ενός άλλου θρυλικού συγκροτήματος απο την Αγία Πετρούπολη, του Ακβάριουμ).. στο συγκρότημά του και στην ζωή κάνει χίλια δυο τρελά, απο αμφίεση μέχρι αμπελοφιλοσοφικές συζητήσεις, με άλλα λόγια, ασκεί απόλυτη ελευθερία τρελοέκφρασης, χωρίς ουδεμία σκοπιμότητα.. το αιώνιο παιδί που σε κάνει απο τις πρώτες στιγμές του έργου να τον συμπαθήσεις..
απλά μπλέκεται μέσα στην πολύ λυπητερή και γκρίζα ιστορία, απο την άγνοια, την απόλυτη ειληκρίνειά του, και έλλειψη φόβου, που κάνει το έργο τραγικό (αλλά και αισιόδοξο στην τραγωδία του (...))
αν μπορούσα να παραλληλίσω κάπως.. μου έρχεται στο μιαλό η "Παραγγελιά" του Τάσσιου (νομίζω) με την Κατερίνα Γώγου - λόγω της μουσικής και του πολύ έντονου κοινωνικού σχολίου.. κάπως διαφορετικές εποχές και τα μέρη, βέβαια - αλλά και πάλι, υπάρχουν κοινά..
τέλος πάντων εδώ ανέβασα κάποια στηγμιότυπα απο το έργο...
και εδώ ενα κομμάτι του έργου/ ενα τραγούδι που μου είναι πολύ πολύτιμο.. το είχα κάπου αποθηκευμένο στην πίσω μνήμη μου και βγήκε στο προσκήνιο - δηλ. το θυμήθηκα - μόλις πριν απο λίγο που είδα το αντίστοιχο απόσπασμα απο το έργο.. μου αρέσει πάρα πολύ - έχει μορφή ρομαντικού παραμυθιού - απευθύνεται στο έταιρον ήμιση του τραγουδιστή.. δεν ξέρω, με συγκινεί αρκετά..